ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း လုပ္ငန္းခြင္ တစ္ေနရာအား ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-၀င္းျမင့္ေက်ာ္)
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၎၏သမၼတ သက္တမ္းကာလအတြင္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအား ရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း တရား၀င္ထုတ္ျပန္ ေၾကညာထားေသာ္လည္း လက္ရွိကာလ၌ CPI ကုမၸဏီ အေနျဖင့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအား ျပန္လည္စတင္ႏုိင္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနၿပီး ေနျပည္ေတာ္၌လည္း CPI ကုမၸဏီ၏ ႐ံုးခန္းတည္ေဆာက္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီ ခန္းမ၌ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္က ျပဳလုပ္သည့္ ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အဓြန္႔ရွည္ေရးဆုိင္ရာ သုေတသနအဖြဲ႔ (ARBRO) ၏ ဒုတိယအႀကိမ္ လူထုအၾကံျပဳ အစည္းအေ၀းမွ သိရသည္။
"ခုခ်ိန္အခါမွာ ဧရာ၀တီဟာ ဘယ္တုန္းဘယ္ကာလနဲ႔မွ မတူေအာင္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ တစ္ေၾကာင္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ျမစ္ႀကီးကိုက ေတာ္ေတာ္ခ်ဴခ်ာေနၿပီ။ အဲဒီမွာမွ ျမစ္ဆုံမွာ တာေဆာက္ဦးမွာဆုိေတာ့ ေတြးေတြးၿပီး အေတာ္ရင္ေလး ရပါတယ္။ အဆုိးဆုံးကေတာ့ အဲဒီအလုပ္ႀကီးက ျပန္စဖုိ႔ လုပ္ေနၿပီ။ လုပ္ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းကလည္း အလြန္ၾကားေနရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ေတြးၿပီး ပူလာတယ္။ အခုေတာင္မွ ဒါႀကီးကို ရပ္ပါ့မယ္ေျပာတဲ့ သမၼတက ႐ုံးထဲမွာ ရွိေနတုန္း ရွိေသးတယ္။ ခုမွ သက္တမ္းက တစ္၀က္ေလာက္ ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ဖက္က စဖုိ႔လုပ္ေနတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာလည္း ႐ုံးခန္းေဆာက္ဖုိ႔ ျမန္မာေငြက်ပ္ သိန္း ၄၀၀၀ ရန္ပံုေငြ ရထားတယ္တဲ့ စီပီအုိင္က" ဟု မိုးေလ၀သပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က အဆိုပါ အခမ္းအနားတြင္ ေျပာၾကားသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၎၏သမၼတ သက္တမ္းအတြင္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအား ရပ္ဆုိင္းေၾကာင္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားခဲ့ရာ ယခုအခါ၌ ႏွစ္ႏွစ္ျပည့္ၿပီ ျဖစ္သည္။
၈၈ မ်ဳိးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္းမွ ဦးျမေအး ေခါင္းေဆာင္သည့္ အဖြဲ႔၀င္ေလးဦးတို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လအတြင္းက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္သို႔ သြားေရာက္စဥ္ကလည္း တ႐ုတ္ CPI ကုမၸဏီမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုုစဥ္ CPI ကုမၸဏီဘက္မွ ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ လိုသည္ဟုဆိုကာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ဓာတ္ပံုမ်ား ျပသကာ ရွင္းလင္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအတြက္ တင္ျပေသာ EIA အစီရင္ခံစာကို အျပစ္အနာအဆာမ်ားၿပီး ေတာင့္တင္းခိုင္မာမႈ မရွိေသာ အစီရင္ခံစာ ျဖစ္သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္ ရွစ္ဦးက ေ၀ဖန္ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ အစီရင္ခံစာ ေရးသားခဲ့ေသာ BANCA မွ ဦးေဆာင္သူ ပါေမာကၡ ဦးညိဳေမာင္က ေျပာၾကားသည္။
"ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း စတင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာပညာရွင္ အဖြဲ႕ေတြက ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြကို ေလ့လာၿပီးေတာ့ EIA အစီရင္ခံစာကို ၂၀၁၀ ေမလ အတြင္းမွာ စီမံကိန္း လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ကုမၸဏီကို သီးျခား report တစ္ေစာင္စီ တင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာက ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခုေ၀ဖန္ထားတဲ့ အခ်က္ေတြကို ၾကည့္ရတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစီရင္ခံစာထဲက အေၾကာင္းအရာေတြ မဟုတ္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ စီမံကိန္း လုပ္ေဆာင္တဲ့ ကုမၸဏီက ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစီရင္ခံစာကို ႏိုင္ငံတကာကို ခ်မျပဘူးလို႔ ယူဆလို႔ ရပါတယ္" ဟု ဦးညိဳေမာင္က ေျပာၾကားသည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ျပန္လည္စတင္ရန္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီက ႀကိဳးပမ္းေနမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းအား တ႐ုတ္ကုမၸဏီ မဟုတ္ဘဲ အေမရိကန္၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ကိုရီးယားစသည့္ မည့္သည့္ႏုိင္ငံမွမဆို ဆည္တည္ေဆာက္ရန္ ႀကိဳးပမ္းပါက ျမန္မာျပည္သူ လူထုအေနျဖင့္ လက္ခံလိမ့္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ပညာရွင္ ေဒၚေဒ၀ီသန္႔စင္က ေျပာၾကားသည္။
"ဧရာ၀တီကို ျပန္ၿပီးေတာ့လုပ္ဖုိ႔ တာစူေနပါၿပီ။ အဲဒီေတာ့ ၾကားရတဲ့ ကိစၥေတြဟာ ကြၽန္မတို႔ ဧရာ၀တီအတြက္ စိတ္လုံးလုံး မခ်ႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဧရာ၀တီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရာခုိင္ႏႈိင္း ၆၀ အစိုးရကို ေပးၿပီးသား သြင္းၿပီးသားပါလုိ႔ စီပီအုိင္ ဥကၠ႒က မီဒီယာေတြကေနၿပီးေတာ့ ေျပာခဲ့ၿပီ။ မီဒီယာေတြကေနပဲ အစိုးရနဲ႔ တြဲၿပီးလုပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ပညာရွင္ အဖြဲ႕ကလည္း အင္မတန္မွ ႀကီးမားေသာ ဟုိက္ဒ႐ုိပါ၀ါ စီမံကိန္းေတြကို ျမန္မာျပည္မွာ လက္မခံသင့္ပါဘူးလုိ႔ ပညာရွင္ ႐ႈေထာင့္ကေနၿပီးေတာ့ မွန္မွန္ကန္ကန္ ကြၽန္မတုိ႔ ျပည္သူေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။ GEI အဖြဲ႕ကပါ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဧရာ၀တီနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ကြၽန္မတုိ႔က ဆက္ၿပီးေတာ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ဖို႔ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္အစုိးရမုိ႔လုိ႔ ကြၽန္မတုိ႔ ဧရာ၀တီကို တားဆီးေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ အခု လက္၀ဲေရာ လက္ယာေရာ ႏုိင္ငံေတြအားလုံး ကြၽန္မတုိ႔ ျမန္မာျပည္နဲ႔ မဟာမိတ္ စီးပြားေရး လုပ္ေနပါၿပီ။ အဲဒီေတာ့ အေမရိကန္တုိ႔ ဂ်ပန္တုိ႔ ကိုရီးယားတုိ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံကို ေဆာက္မယ္ဆုိရင္လည္း ကြၽန္မတို႔ ျပည္သူလူထုကေတာ့ လက္ခံႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ အမ်ဳိးသားေရး တာ၀န္လုိ႔ ကြၽန္မခံယူပါတယ္" ဟုလည္း ေဒၚေဒ၀ီသန္႔စင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Eleven Media Group